O twórcach ołtarza głównego w kościele podominikańskim
p.w. św. Mikołaja w Hrubieszowie
 udowę kościoła i klasztoru o.o. Dominikanów w Hrubieszowie, rozpoczęto w 1736 roku, i trwała ona ok. 24 lata. W tym czasie wykonano wyposażenie kościoła: ołtarz główny p.w. Matki Bożej z figurami czterech zakonników dominikańskich, trzy ołtarze boczne z postaciami ze sceny pasji, dwóch biskupów, św. Stanisława i Katarzyny Sieneńskiej oraz amboną zwieńczoną figurą św. Wincentego Fereriusza.
| |
 undatorami kościoła, klasztoru i jego wyposażenia byli kasztelan biecki Józef i Teresa z Kurdwanowskich Kuropatnicy (przedstawiciele zamożnej szlachty), właściciele miejscowości Nieledew, Budyłów i Tarnówiec z dziewięcioma przyległymi wsiami.
Jak wynika z zapisów źródłowych, pewne fundusze na budowę klasztoru przeznaczył również Franciszek Salezy Potocki (starosta hrubieszowski), fundator m. in. kościoła Świętej Trójcy we Lwowie i malowideł w kolegiacie w Warężu.
|
|
|
|
 yposażenie kościoła w Hrubieszowie było wykonywane przez dwa warsztaty rzeźbiarskie, pierwszy wykonał trzy ołtarze boczne i ambonę, przypuszczalnie w oparciu o rozpowszechnione w XVIII stuleciu wzorniki, przedstawiające ryciny ołtarzy z krajów niemieckich. Inny warsztat wykonywał ołtarz główny i usytuowane w nim figury św. Dominika, Franciszka, Jacka Odrowąła i Tomasza z Akwinu.
 łtarz główny składa się z trzech kondygnacji, środkową tworzą trzy pary kolumn i dwia filary. Pośrodku kondygnacji środkowej jest usytuowana rama, ujęta z góry w formę baldachimu, z opadającymi po obu stronach kolumnami. Filary i kolumny są zwięczone gzymsami. Na gzymsach wieńczących zewnętrzną pary kolumn, są usytuowane dwie ślimacznice, i dwa gzymsy uskokowe z osadzonymi na nich adorującymi aniołami. Węższa i niższa o ok. połowę - od środkowej - kondygnacja górna, jest ujęta w dwa filary zwieńczone gzymsami wieńczącymi, i usytuowanymi na nich przedstawieniami putt. Pośrodku niej znajduje się półokrągło zakończona rama. Ołtarz wieńczy przedstawienie gołębicy symbolizującej Ducha Świętego, usytuowanej pomiędzy obłokami w promienistej glorii. Filary, płyciny i belkowanie wypełniają ornamenty wici roślinnych, rozet i plecionek.
|
|
rnamenty, dobór elementów konstrukcyjnych - i ich proporcje względem siebie - wskazują, że ołtarz został wykonany w oparciu o stylistykę późnobarokową latach 40. XVIII wieku.
Figury dominikaninów zostały usytuowane na czterech bazach (między kolumnami i zwrócone są w kierunku środkowego przedstawienia). Postaci są wyrzeźbione poprawnie anatomicznie, ubrane w długie, sięgające stóp szaty, których modelunek - przywodzi na myśl - nakładające się na siebie płaskie, lekko wypukłe i wklęsłe blaszki. Odkryte części ciała, twarze o regularnych rysach i dłonie są wykonane poprawnie, ale w sposobie ich modelowania widoczna jest konwencja.
Charakterystycznym elementem ubioru i modelunku jest zarzucona na ramiona peleryna, opadająca na kolano i układająca się na nim w analogiczną - jak spodnia szata - formę.
 posób formowania szat i ciała postaci, wskazuje na wprawnego, ale niezbyt utalentowanego twórcę, który inspirował się późnobarokową stylistyką.
Figury, o zbieżnej stylistyce, odnalazłam wśród prac wykonywanych w warsztacie Tomasza Huttcra, rzeźbiarza późnego baroku, realizującego zamówienia dla kościołów położonych na wschodnich terenach Rzeczypospolitej.
|
